Nieuwe discontovoet voor MKBA’s per 1 januari 2021
Op verzoek van het kabinet heeft de werkgroep discontovoet 2020 een advies uitgebracht over de hoogte van de discontovoeten die gehanteerd dienen te worden in maatschappelijke kosten-batenanalyses (MKBA’s). Dit advies is in november 2020 aan het kabinet aangeboden en overgenomen. Het kabinet schrijft voor dat alle MKBA’s die worden opgesteld vanaf 1 januari 2021 volgens dit advies dienen te worden uitgevoerd.
Toelichting nieuwe waarden discontovoet
Hieronder vindt u een samenvatting van het advies van de werkgroep discontovoet. Deze nieuwe discontovoet is per 1 januari 2021 in werking getreden. Meer informatie staat op onze website.
Risico-gewogen discontovoet en risicopremie
De werkgroep adviseert een discontovoet van 2,25 procent (gecorrigeerd voor inflatie), opgebouwd uit een risicovrij deel van -1 procent en een risicopremie van 3,25 procent. De aanbevolen waarde voor het risicovrije deel van -1 procent is gebaseerd op de waargenomen reële risicovrije rentes.
Verloop discontovoet in de tijd
De discontovoet is voor de korte en de lange termijn hetzelfde. In de MKBA-praktijk bij het ministerie van Infrastructuur & Waterstaat en Rijkswaterstaat hebben de meeste investeringsprojecten een looptijd (zichtperiode) van maximaal 100 jaar. Echter, hoe langer de horizon, hoe ongevoeliger de discontovoet. Daarom is gekozen om de discontovoet niet te fluctueren in de tijd.
Afwijkingen van de standaarddiscontovoet
De werkgroep beveelt aan twee uitzonderingen te maken op de regel dat de risico-gewogen standaarddiscontovoet geldt voor alle typen maatregelen of beleidswijzigingen en voor alle typen kosten- en batenstromen. Die uitzonderingen gelden voor bepaalde kosten- of baten:
- De eerste uitzondering is kosten die grotendeels onafhankelijk zijn van gebruik (ofwel: vaste kosten) en waarbij bovendien de investering in de praktijk geen alternatief gebruik kent (ofwel: verzonken kosten). Voor deze kosten geldt een discontovoet van 1,6 procent. Voorbeelden zijn de aanleg van wegen, vaarwegen, dijken, spoorinfrastructuur, havens en sluizen, en de transport- en distributie-infrastructuur voor energie.
- De tweede uitzondering betreft baten die in sterke mate niet-lineair verlopen in de tijd en waarbij bovendien de grootte van de baten afhangt van de ontwikkeling van de economie. Voor deze baten geldt een discontovoet van 2,9 procent. Het belangrijkste voorbeeld hiervan zijn reistijdbaten en transporttijdbaten (voor goederenvervoer) die ontstaan als een capaciteitsknelpunt wordt opgelost.
Gevoeligheidsanalyses
Het uitvoeren van een gevoeligheidsanalyse met de discontovoet is verplicht bij de uitvoering van MKBA’s. Dit is een praktische manier om rekening te kunnen houden met de mogelijke invloed van welvaartsverschillen op de uitkomsten van een MKBA. De verplichting geldt als er twee of meer toekomstscenario’s zijn gehanteerd om de kosten en baten te berekenen, waarbij de scenario’s duidelijk verschillen qua welvaartsgroei.
Meer informatie
De kabinetsreactie en het rapport van de werkgroep discontovoet zijn te vinden op de website van de Rijksoverheid. Het rapport is tevens te vinden op de website van het Steunpunt Economische Expertise (SEE). Het rapport kunt u zien als een uitgebreide handleiding voor het toepassen van discontovoeten in MKBA’s. Daarnaast wordt er door het Steunpunt Economische Expertise gewerkt aan een toelichting voor gebruikers (Q&A document). Voor vragen kunt u terecht bij SEE.